Dawne narzędzia do transportu na plecach / Former appliances for shoulder-borne transportation (mapa 342, karta CLXXXIV)
[na podstawie badań PAE z lat 1960-1968 i innych źródeł]
mapa ukazuje dawne narzędzia do transportu na plecach; zawarto na niej następujące informacje: A. Narzędzia używane głównie przez domokrążnych handlarzy. Zanikły na przełomie XIX i XX . 1 – nosiłki (pominięto używane dawniej przy budowach do noszenia cegieł), 2 – skrzynki noszone na plecach używane głównie przez szklarzy (błoniarzy), 3 – kosze, 4 – zasobniki z klepek. B. Narzędzie używane głównie przez mężczyzn do noszenia żywności do odległego miejsca pracy (na pole, do lasu). Obecnie w zaniku. 5 – plecaki z worka, rzadziej z płótna lub produkcji fabrycznej (turystyczne), 6 – wełniana torba pasterska (por. mapa 273). C. Inne oznaczenia. 7 – nie stwierdzono występowania narzędzi do transportu na plecach, 8 – nie uwzględniono stanu sprzed II wojny światowej, 9 – znak górny niepełny oznacza, że zjawisko występuje we wsi obocznie, 10 – znak dolny niepełny oznacza, że zjawisko pojawiło się jako rezultat przesiedleń
Inne określenia:
- nie stwierdzono występowania,
- nie uwzględniono stanu sprzed II wojny światowej,
- zjawisko występuje we wsi obocznie,
- zjawisko pojawiło się po II wojnie światowej jako rezultat przesiedleń
Płachty do transportu nasobnego / Rags for human carried transport (mapa 274, karta CXLI)
[na podstawie badań PAE z lat 1960-1966 i innych źródeł]
kultura materialna ; transport i komunikacja ; transport lądowy ; transport ludzki ; narzędzia ; chusta ; płachta ; techniki ; transport nasobny ; transport na głowie ; transport na plecach ; nazwy gwarowe
mapa ukazuje występowanie płacht do transportu nasobnego; zawarto na niej następujące informacje: A. Formy płacht i sposoby przenoszenia w nich ciężarów (słomy, siana, trawy, koszy z nabiałem na targ). a) istniały w czasie badań, b) zanikły za pamięci informatorów. 1 – płachty bez troków, 2 – płachty z trokami. B. Nazwy płacht. 3 – obszar występowania wyłącznie nazwy „płachta”, 4 – północne granice obszarów, na których nie stwierdzono nazwy „płachta”, 5 – „miechówka”, 6 – „łoktusza” lub podobnie, 7 – „trawnica”, 8 – „derka” (obok nazwy płachta), 9 – „dzichta”, 10 – „drchta”, 11 – „chusta”, 12 – „grostuch”.
Inne określenia:
- nie stwierdzono występowania,
- nie uwzględniono stanu sprzed II wojny światowej,
- zjawisko występuje we wsi obocznie,
- zjawisko pojawiło się po II wojnie światowej jako rezultat przesiedleń
Reliktowe formy transportu nasobnego / Relic forms of human carried transport (mapa 273, karta CXLI)
[na podstawie badań PAE z lat 1960-1966 i innych źródeł]
kultura materialna ; transport i komunikacja ; transport lądowy ; transport ludzki ; narzędzia ; chusta ; płachta ; torba ; techniki ; transport nasobny ; transport na głowie ; transport na plecach
mapa ukazuje reliktowe formy transportu nasobnego ; zawarto na niej następujące informacje: A. Sposoby i narzędzia stosowane przez mężczyzn i kobiety. Przenoszenie ciężarów (owoce, grzyby, ziemniaki itd.) na głowie. 1 – w węzełkach lub koszykach przytrzymywanych ręką. Przenoszenie słomy, siana, paszy na plecach w siatkach. 2. a) zjawisko żywe w czasie badań, b) zanikło niedawno – rozpiętych na pałąkach, 3 – na prostych drążkach, 4 – bez usztywniających drążków. B. Narzędzia do transportu używane przez mężczyzn w czasie podróży w drodze do odległych miejsc pracy, do przenoszenia żywności i drobnych narzędzi. Kobiałki i torby zawieszone przez ramię, dawniej używane – zanikły. 5 – kobiałki z łyka lub cienkich pasm dartego drewna, plecione techniką krzyżowo-taśmową, 6 – torby skórzane używane róznież przez zawody wędrowne, 7 – torby z sukna samodziałowego, z frędzlami (torby juhaskie).
Inne określenia:
- nie stwierdzono występowania,
- nie uwzględniono stanu sprzed II wojny światowej,
- zjawisko występuje we wsi obocznie,
- zjawisko pojawiło się po II wojnie światowej jako rezultat przesiedleń