<p><em>Podział dialektów polskich na tle granic podziałów Polski najstarszej / Distribution of Polish dialects on a basis of territorial partitions of ancien Poland </em>(mapa 246, karta CXXVI)<br /><br />[mapa pomocnicza]</p>
granice Polski ; podział dialektów ; podział administracyjny Polski ; Pomorze ; Wielkopolska ; Śląsk ; Małopolska ; Mazowsze
<p>mapa ukazuje podział dialektów polskich na tle granic podziałów polski najstarszej ; zawarto na niej następujące informacje: <strong>I. Schematyczny podział dialektów polskich</strong> wg St. Urbańczyka, mapa 3</p>
<p>(1) podział I stopnia, (2) podział II stopnia, (3) 1-28 określenia grup gwarowych i obszarów historyczno-etnicznych.</p>
<p><strong>A. Pomorze.</strong> 1 – Kaszuby. <strong>B. Wielkopolska</strong> (grupa północna). 2 – Kociewie, 3 – Bory Tucholskie, 4 – Krajna, 5 – Warmia, Ostródzkie, Lubawskie, 6 – Ziemia Chełmińsko-Dobrzyńska, 7 – Kujawy. <strong>C. Wielkopolska</strong> (właściwa). 8 – Gwary: centralna (Poznań, Środa, Kalisz, Ostrów Wielkopolski); północna (Pałuki, Żnin, Wągrowiec); zachodnia (Babimost, Zbąszyń); wschodnia (Koło); południowa (Leszno, Rawicz). <strong>D. Śląsk</strong>. 9 – Gwary śląskie: północna (Kluczbork, Opole, Racibórz); środkowa (Strzelce Opolskie, Prudnik); południowa (Cieszyn). <strong>E. Małopolska.</strong> 10 – Sieradzkie (Sieradz, Wieluń, Kępno), 11 – Łęczyckie (Łęczyca, Łódź, Piotrków, Łowicz), 12 – Krakowskie (Kraków, Częstochowa, Katowice), 13 – Małopolska środkowa (Kielce, Sandomierz, Włoszczowa, Miechów), 14 – Pogranicze Mazowsza (Radom), 15 – Pas Pogórza: a) część zachodnia (Chrzanów, Oświęcim, Grybów, Wadowice, Mszana Dolna, Nowy Sącz,); b) część wschodnia (Tarnów, Dębica, Biecz, Jasło, Tuchów, Gorlice), 16 – Podhale (Spisz, Orawa, Nowy Targ, Szczawnica), 17 – Pogranicze wschodnie starsze (Lublin, Bełżyce, Puławy, Opole Lubelskie, Kraśnik, Bychowa, Janów, Rozwadów, Nisko), 18 – Pogranicze wschodnie młodsze (Lesko, Przemyśl, Sanok, Brzozów, Krosno, Łańcut, Leżajsk, Tomaszów Lubelski, Zamość, Krasnystaw, Chełm, Lubaczów, Parczew, Włodawa). <strong>F. Mazowsze.</strong> 19 – Mazowsze bliższe (Płock, Płońsk, Serock, Sochaczew, Mogilnica, Grójec, Wołomin, Mińsk Mazowiecki, Siedlce), 20 – Mazowsze dalsze (Ciechanów, Mława, Przasnysz, Maków Mazowiecki, Wyszków, Węgrów, 21 – Kurpie (Ostrołęka, Ostrów Mazowiecka, Łomża, Brok), 22 – Mazury (Szczytno, Giżycko, Ełk), 23 – Suwalskie (Suwałki, Augustów), 24 – Podlasie (Białystok, Bielsk, Tykocin). <strong>G. Nowe dialekty mieszane.</strong> 25 – Grupa północna, dawne Prusy Wschodnie (Elbląg, Lidzbark, Kętrzyn), 26 – Pomorze (Szczecin, Łeba, Kostrzyń), 27 – Ziemia lubuska (Zielona Góra, Lubsko, Świebodzin, Międzyrzecz), 28 – Śląsk Dolny (Żagań, Jelenia Góra, Legnica, Wrocław, Wałbrzych, Kłodzko, Brzeg). (4) Granice centralnego obszaru mazurzącego, (5) granice wymowy beznosówkowej, (6) północno-wschodnia granica udźwięczniania spółgłoski wygłosowej przed nagłosową głoską otwartą lub półotwartą. <strong>II Przybliżone granice podziałów Polski najstarszej</strong> wg J. Natansona-Leskiego. A. Krainy naczelne (szczepowe). (7) Polan (Polanie, Kujawianie), (8) Małopolska (Wiślanie), (9) Mazowiecka, (10) Śląska (Opolanie, Ślężanie, Trzebowianie, Dziadoszanie, Gołężyce, Bobrzanie), (11) Pomorska (Kaszubi, Wolinianie), (12) północne i wschodnie granice krainy mazowieckiej, (13) przybliżone rozgraniczenie obszarów naczelnych (szczepowych), (14) przybliżone rozgraniczenie obszarów plemiennych, (15) niepewne rozgraniczenie obszarów plemiennych. </p>
Gajek, Józef
<span><span>Polski atlas etnograficzny. T. IV. Red. Józef Gajek. Warszawa 1971, syg. <PAE/AE/5> , <A.35/4></span></span>
Instytut Historii Kultury Materialnej PAN
1971
Oprac. graf. Grocholski, Jerzy ; Kuśmierek, Józef
umowa z twórcą (umowa licencyjna)
Polski Atlas Etnograficzny ; Polish Ethnographic Atlas
image/jpeg
pol
mapa ; atlas
syg. <PAE_MO_0263_01>
ogólnopolski
<em>Schematyczny podział dialektów polskich na tle granic i podziałów Polski najstarszej / Schemate distribution of Polish dialects on ground of boundaries of ancien Poland</em> (mapa 242, karta CXXII)<br /><br />[mapa pomocnicza]
podział administracyjny Polski ; polskie dialekty ; podział dialektów ; granice Polski ; Pomorze ; Wielkopolska ; Śląsk ; Małopolska ; Mazowsze
<p>mapa ukazuje schematyczny podział dialektów polskich na tle granic i podziałów Polski najstarszej ; zawarto na niej następujące informacje: <strong>A. Schematyczny podział dialektów polskich</strong> wg S. Urbańczyka, mapa 3. 1 – podział I stopnia, 2 – podział II stopnia, 3 – 1-28 - określenia grup gwarowych i obszarów historyczno-etnicznych.</p>
<p><span style="text-decoration:underline;">Pomorze:</span> 1. Kaszuby.</p>
<p><span style="text-decoration:underline;">Wielkopolska (grupa północna)</span>: 2. Kociewie, 3. Bory Tucholskie, 4. Krajna, 5. Warmia, Ostródzkie, Lubawskie, 6. Ziemia Chełmińsko-Dobrzyńska, 7. Kujawy.</p>
<p><span style="text-decoration:underline;">Wielkopolska (właściwa).</span> 8. Gwary: centralna (Poznań, Środa, Kalisz, Ostrów); północna (Pałuki, Żnin, Wągrowiec); zachodnia (Babimost, Zbąszyń); południowa (Leszno, Rawicz); wschodnia (Koło).</p>
<p><span style="text-decoration:underline;">Śląsk</span>. 9. Gwary śląskie: północna (Kluczbork, Opole, Racibórz); środkowa (Strzelce, Prudnik); południowa (Cieszyn).</p>
<p><span style="text-decoration:underline;">Małopolska</span>. 10. Łęczyckie (Łęczyca, Łódź, Piotrków, Łowicz), 11. Sieradzkie (Sieradz, Wieluń, Kępno), 12. Krakowskie (Kraków, Częstochowa, Katowice), 13. Małopolska środkowa (Kielce, Sandomierz, Włoszczowa, Miechów), 14. Pogranicze Mazowsza (Radom), 15. Pas Pogórza: a) część zachodnia (Chrzanów, Oświęcim, Grybów, Wadowice, Mszana Dolna, Nowy Sącz); b) część wschodnia (Tarnów, Dębica, Biecz, Jasło, Tuchów, Gorlice), 16. Podhale (Spisz, Orawa, Nowy Targ, Szczawnica), 17. Pogranicze wschodnie starsze (Lublin, Bełżyce, Puławy, Opole, Kraśnik, Bychawa, Janów, Rozwadów, Nisko), 18. Pogranicze wschodnie młodsze (Lesko, Przemyśl, Sanok, Brzozów, Łańcut, Leżajsk, Tomaszów Lubelski, Zamość, Krasnystaw, Chełm, Lubaczów, Parczew, Włodawa).</p>
<p><span style="text-decoration:underline;">Mazowsze</span>. 19. Mazowsze bliższe (Płock, Płońsk, Serock, Sochaczew, Mogielnica, Grójec, Wołomin, Mińsk Mazowiecki, Siedlce), 20. Mazowsze dalsze (Ciechanów, Mława, Przasnysz, Maków Mazowiecki, Wyszków, Węgrów), 21. Kurpie (Ostrołęka, Ostrów Mazowiecka, Łomża, Brok), 22. Mazury (Szczytno, Giżycko, Ełk), 23. Suwalskie (Suwałki, Augustów), 24. Podlasie (Białystok, Bielsk, Tykocin).</p>
<p><span style="text-decoration:underline;">Nowe dialekty mieszane</span>. 25. Grupa północna – dawne Prusy Wschodnie (Elbląg, Lidzbark, Kętrzyn), 26. Pomorze (Szczecin, Łeba, Kostrzyń), 27. Ziemia Lubuska (Zielona Góra, Lubsko, Świebodzin, Międzyrzecz), 28. Śląsk Dolny (Żagań, Jelenia Góra, Legnica, Wrocław, Wałbrzych, Kłodzko, Brzeg).</p>
<p><strong>B. Zasięgi niektórych zjawisk gwarowych.</strong> 4 – granice centralnego obszaru mazurzącego, 5 – granice wymowy beznosówkowej, 6 – północno-wschodnia granica udźwięczniania spółgłoski wygłosowej przed nagłosową głoską otwartą lub półotwartą. <strong>C. Przybliżone granice podziałów Polski najstarszej</strong> wg J. Natansona-Leskiego. <span style="text-decoration:underline;">Krainy naczelne (szczepowe)</span>. 7 – Polan (Polanie, Kujawianie), 8 – Małopolska (Wiślanie), 9 – Mazowiecka, 10 – Śląska (Opolanie, Ślężanie, Trzebowianie, Dziadoszanie, Gołężyce, Bobrzanie), 11 – Pomorska (Kaszubi, Wolinianie), 12 – północne i wschodnie granice krainy mazowieckiej, 13 – przybliżone rozgraniczenia obszarów naczelnych („szczepowych”), 14 – przybliżone rozgraniczenia obszarów plemiennych, 15 – rozgraniczenie obszarów o niepewnej przynależności plemiennej względnie szczepowej, 16 – niektóre osiedla pochodzące z doby plemiennej (podkreślone) oraz domniemane (niepodkreślone) </p>
Gajek, Józef
<span><span>Polski atlas etnograficzny. T. IV. Red. Józef Gajek. Warszawa 1971, syg. <PAE/AE/5> , <A.35/4></span></span>
Instytut Historii Kultury Materialnej PAN
1971
Oprac. graf. Grocholski, Jerzy ; Kuśmierek, Józef
umowa z twórcą (umowa licencyjna)
Polski Atlas Etnograficzny ; Polish Ethnographic Atlas
image/jpeg
pol
mapa ; atlas
syg. <PAE_MO_0259_01>
ogólnopolski